İHBAR TAZMİNATININ HUKUKİ NİTELİĞİ VE HESAPLANMASINA İLİŞKİN ESASLAR
Author :
Abstract
Belirsiz süreli iş sözleşmelerinde fesih beyanında bulunan taraf, durumu diğer tarafa bildirmekle yükümlüdür. Bu yükümlülüğü yerine getirmeyen taraf, karşı tarafa doktrin ve uygulamada ihbar tazminatı olarak isimlendirilen bir tazminatı ödemek zorunda kalır. İhbar tazminatı sadece 4857 sayılı İş Kanunu’nda değil, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nda, 854 sayılı Deniz İş Kanunu’nda ve 5953 sayılı Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar Arasındaki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanun ile de düzenlenmiştir. Çalışmamızda ihbar tazminatının hukuki niteliği, hesaplanması ve vergilendirilmesi, ihbar tazminatına uygulanacak faiz ve zamanaşımı konuları İş Kanunu hükümleri dikkate alınarak açıklanacaktır.
İhbar tazminatının hukuki niteliği doktrinde tartışmalı olmakla beraber, miktarı kesin ve belirli olarak kanunda düzenlendiğinden ve zarar gerçekleşmese bile talep edilebildiğinden kanaatimizce bir götürü tazminattır. İhbar tazminatına esas alınacak ücret son giydirilmiş brüt ücrettir. İş sözleşmesinde aksi yönde bir düzenleme yoksa ihbar tazminatına yasal faiz uygulanacak olup, zamanaşımı süresi beş yıldır. İhbar tazminatı hem gelir, hem damga vergisine tabidir.
Keywords
Abstract
In indefinite-term employment contracts, the party who declares termination is obliged to notify the other party. The party who fails to fulfill this obligation is obliged to pay the other party an indemnity, which is called notice pay in doctrine and practice. Notice pay is regulated not only by the Labor Law No. 4857, but also by the Turkish Code of Obligations No. 6098, the Maritime Labor Law No. 854 and the Law No. 5953 on the Regulation of Relations between Employees and Employers in the Press Profession. In our study, the legal nature, calculation and taxation of notice pay, interest and statute of limitations applicable to notice pay will be explained by taking into account the provisions of the Labor Law.
Although the legal nature of the notice indemnity is controversial in the doctrine, in our opinion, it is a lump sum indemnity since its amount is regulated in the law as definite and certain and it can be claimed even if the damage is not realized. The wage to be taken as the basis for the notice pay is the last dressed gross wage. Unless otherwise stipulated in the employment contract, legal interest will be applied to the notice pay and the statute of limitations is five years. Notice pay is subject to both income and stamp tax.