ENFLASYONUN ŞİRKETLERİN VERGİ YÜKÜ ÜZERİNDEKİ ETKİSİNİN FİNANSAL TABLOLAR ÜZERİNDEN İNCELENMESİ
Author :
Abstract
Yüksek enflasyonun var olduğu dönemlerde işletmeler, bir taraftan hammadde ve/veya ticari mal stoklarını düşük fiyatlardan artırırken diğer taraftan ise satış fiyatlarını sürekli yükseltmektedirler. Bu durum işletmelerin maliyetlerinin düşük kalmasına, satış fiyatlarının sürekli artmasına bağlı olarak dönem kârının yüksek çıkmasına yol açmaktadır. Yüksek kâr ise işletmelerin ödedikleri vergi tutarını artırmaktadır. Yapılan bu çalışma ile Borsa İstanbul (BİST) Sınai ve Ticaret endeksinde yer alan şirketlere ait veriler ayrı ayrı incelenerek enflasyona bağlı olarak işletmelerin enflasyonist ortamda vergi yüklerinin artıp artmadığının tespit edilmesi amaçlanmıştır. Şirketlerin finansal tabloları üzerinden ulaşılan 2007-2023 yılları arasındaki verileri Gregory-Hansen Eşbütünleşme testine tabi tutulmuştur. Elde edilen sonuçlar çerçevesinde sınai endeksinde faaliyet gösteren işletmelerin ödedikleri verginin oransal olarak satışlarından daha fazla arttığı, ticaret endeksinde faaliyet gösteren işletmelerin ise satışlarının oransal olarak ödedikleri vergiden daha fazla arttığı sonucuna ulaşılmıştır.
Keywords
Abstract
In periods of high inflation, enterprises increase their raw material and/or merchandise stocks at low prices on the one hand, and continuously increase their sales prices on the other hand. This situation causes the costs of enterprises to remain low and the profit for the period to be high due to the continuous increase in sales prices. High profits, on the other hand, increase the amount of tax paid by the enterprises. This study aims to determine whether the tax burden of enterprises increases in the inflationary environment due to inflation by analyzing the data of the companies in the Borsa Istanbul (BIST) Industrial and Trade index separately. The data obtained from the financial statements of the companies between 2007 and 2023 are subjected to Gregory-Hansen Cointegration test. Within the framework of the results obtained, it was concluded that the tax paid by the enterprises operating in the industrial index increased proportionally more than their sales, while the sales of the enterprises operating in the trade index increased proportionally more than the tax paid.
